Trong hệ thống điện công nghiệp, mạch điện xoay chiều 3 pha đóng vai trò cực kỳ quan trọng nhờ khả năng truyền tải điện năng hiệu quả và ổn định. Trong đó, hai cách đấu dây phổ biến nhất là dạng hình sao (Y) và hình tam giác (Δ). Trong bài viết này, Max Electric sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm, nguyên lý hoạt động và sự khác biệt giữa hai kiểu mạch này, từ đó ứng dụng hiệu quả trong thực tế.
Liên hệ: 0862 663 229
Tìm hiểu thêm về mạch điện xoay chiều 3 pha: Xem ngay
Mạch điện xoay chiều 3 pha là gì?

Mạch điện xoay chiều 3 pha là hệ thống điện gồm ba dòng điện xoay chiều có cùng tần số, cùng biên độ nhưng lệch pha nhau 120 độ điện. Hệ thống này thường được sử dụng trong các nhà máy, xí nghiệp, tòa nhà cao tầng vì có khả năng truyền tải điện năng lớn và ổn định hơn so với mạch 1 pha.
Các cách nối mạch điện xoay chiều 3 pha
Có hai cách đấu nối cơ bản của tải và nguồn trong mạch điện xoay chiều 3 pha:
- Đấu hình sao (Y – Star Connection)
- Đấu hình tam giác (Δ – Delta Connection)
Mỗi cách đấu nối có ưu điểm riêng và phù hợp với từng loại thiết bị hoặc điều kiện vận hành.
Mạch điện 3 pha đấu hình sao

Cấu trúc
Trong cách đấu hình sao, ba đầu của cuộn dây pha được nối lại tại một điểm chung, gọi là điểm trung tính (N). Ba đầu còn lại được nối vào ba dây pha (A, B, C).
Đặc điểm kỹ thuật
- Điện áp dây (Ud): Là điện áp giữa hai dây pha bất kỳ.
- Điện áp pha (Up): Là điện áp giữa một pha và điểm trung tính.
- Mối liên hệ: Ud = √3 × Up
- Dòng điện dây = Dòng điện pha
Ứng dụng
- Thường được dùng cho các tải cần điện áp thấp hơn.
- Dễ dàng tạo ra điện áp trung tính để cấp cho tải 1 pha.
- Phù hợp với các hệ thống phân phối điện sinh hoạt và công nghiệp nhẹ.
Mạch điện 3 pha đấu hình tam giác

Cấu trúc
Trong cách đấu hình tam giác, đầu cuối của mỗi cuộn dây pha được nối với đầu đầu của cuộn dây tiếp theo, tạo thành một vòng kín giống hình tam giác.
Đặc điểm kỹ thuật
- Điện áp dây = Điện áp pha
- Dòng điện dây = √3 × Dòng điện pha
Ứng dụng
- Dùng cho các thiết bị cần công suất lớn như động cơ 3 pha công suất cao.
- Không có điểm trung tính, không cấp được tải 1 pha.
- Phù hợp với các hệ thống công nghiệp nặng, nhà máy, xưởng sản xuất lớn.
Liên hệ: 0862 663 229
Tìm hiểu thêm về mạch điện xoay chiều 3 pha: Xem ngay
So sánh mạch hình sao và hình tam giác

Chuyển đổi giữa hình sao và tam giác
Trong một số trường hợp, thiết bị có thể chuyển đổi giữa 2 chế độ đấu nối để phù hợp với điện áp cung cấp. Ví dụ:
- Động cơ điện 3 pha thường có hai mức điện áp định mức như: 220V/380V.
- Nếu điện áp lưới là 380V, ta đấu động cơ theo hình sao.
- Nếu điện áp lưới là 220V, ta đấu động cơ theo hình tam giác.
Một số lưu ý khi làm việc với mạch 3 pha
- Luôn kiểm tra điện áp danh định của thiết bị trước khi chọn kiểu đấu nối.
- Khi đấu sai kiểu (ví dụ đấu tam giác thay vì sao), thiết bị có thể bị quá áp, cháy nổ.
- Nên sử dụng thiết bị bảo vệ như aptomat 3 pha, rơ-le nhiệt để đảm bảo an toàn.
Liên hệ: 0862 663 229
Tìm hiểu thêm về mạch điện xoay chiều 3 pha: Xem ngay
Kết luận
Việc hiểu rõ mạch điện xoay chiều 3 pha dạng hình sao và tam giác không chỉ giúp bạn thiết kế hệ thống điện đúng kỹ thuật mà còn đảm bảo an toàn và tối ưu hiệu suất. Mỗi kiểu đấu nối có ưu điểm và ứng dụng riêng, vì vậy hãy lựa chọn đúng cách dựa trên nhu cầu thực tế.
Nếu bạn đang học nghề điện, kỹ thuật điện hoặc làm việc trong ngành công nghiệp, việc nắm vững kiến thức này là điều cần thiết để phát triển chuyên môn.
ĐỂ YÊU CẦU TƯ VẤN, THIẾT KẾ, BÁO GIÁ TỦ ĐIỆN VÀ LẮP ĐẶT THIẾT BỊ – LIÊN HỆ VỚI CHÚNG TÔI:
CÔNG TY TNHH CÔNG NGHỆ VÀ DỊCH VỤ KỸ THUẬT MAX ELECTRIC VN
Điện thoại: 0862 663 229
Email: Maxelectricvn@gmail.com
VPDD: Tầng 5 số 39 ngõ 22 Mạc Thái Tổ, Q. Cầu giấy, TP. Hà Nội
CN HCM: 599 quốc lộ 1A, P. Bình Hưng Hòa, Q. Bình Tân, TP.Hồ Chí Minh
Xưởng Sản xuất: Khu công nghệ cao Hòa Lạc, Thạch Thất, Hà Nội.